Đó là dự báo của ông Đào Minh Châu, Phó Giám đốc phân tích thị trường cổ phiếu SSI Research về triển vọng thị trường quý 2022 và cả năm 2023.
Rủi ro lớn từ đáo hạn trái phiếu
Đánh giá về điểm sáng vĩ mô 8 tháng đầu năm, ông Châu cho biết mục tiêu tăng trưởng trong năm 2022 là 7% có thể đạt được, tương đương với mức tăng 7,5% trong nửa cuối năm 2022.
Chỉ số PMI tháng 8 đạt trên mức 50 điểm tháng thứ 11 liên tiếp, với sự cải thiện về số lượng đơn đặt hàng mới từ khách hàng cả trong nước và quốc tế.
Bên cạnh đó, lạm phát bình quân 8 tháng được kiểm soát ở mức thấp 2,6%; cán cân thương mại 8 tháng ước tính thặng dư 4 tỉ USD và thặng dư ngân sách với thu 8 tháng tăng gần 20% so với cùng kỳ.
Ngoài ra, ngành tiêu dùng hồi phục với doanh thu bán lẻ hàng hóa 8 tháng tăng mạnh 19% so với cùng kỳ; khách du lịch nội địa 8 tháng tăng đã vượt mức trước Covid-19, tăng 34% so với cùng kỳ 2019.
Trong thời gian tới, ông Châu đánh giá động lực tăng trưởng quý 4.2022 và 2023 đến từ chính sách tài khóa, với gói kích thích kinh tế có thể được giải ngân nhiều hơn vào quý cuối năm nay và trong năm 2023.
Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục được hưởng lợi từ sự dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam.
Ngoài ra, Trung Quốc có thể dần nới lỏng các chính sách phong tỏa Covid-19 giúp thúc đẩy nhu cầu khu vực, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch.
Chia sẻ về các yếu tố rủi ro, ông Châu cho biết áp lực kinh tế thế giới càng tăng với rủi ro suy thoái sẽ ảnh hưởng tới kênh xuất khẩu của Việt Nam.
CPI Việt Nam có độ trễ so với thế giới và có thể tăng mạnh vào cuối năm khi chính phủ điều chỉnh các mặt hàng như giá điện, giá y tế và kỳ vọng tiếp tục cao trong năm 2023.
Chính sách tiền tệ ngày càng có xu hướng thắt chặt hơn với cung tiền giảm và lãi suất tăng trong quý 4.2022 và 2023 trong bối cảnh NHTW trên thế giới liên tục thắt chặt chính sách. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp bị kiểm soát chặt chẽ hơn.
Đối với thị trường bất động sản, ông Châu cho rằng thanh khoản trên thị trường có nguy cơ sụt giảm, đặc biệt thị trường bất động sản trong 2023 và 2024 có rủi ro lớn đến từ đáo hạn nợ trái phiếu. Trong hai năm tới khối lượng TPDN đáo hạn gần 250.000 tỉ đồng. Điều này sẽ tác động tới ngành địa ốc và ngành ngân hàng.
Cũng theo ông Châu, vấn đề tỷ giá tăng nhanh gây áp lực trong năm nay song có thể dịu bớt trong 2023.
Thị trường chứng khoán tiếp tục khó lường
Phó giám đốc SSI Research cho biết, thị trường chứng khoán từ đầu năm đến nay có xu hướng điều chỉnh sau hai năm tăng nóng. VN-Index giảm khoảng 21% từ đầu 2022 đến 23.9 do ảnh hưởng từ mức giảm của các ngành vật liệu, công nghiệp, bất động sản, tài chính.
Giá trị giao dịch trên HOSE cho thấy xu hướng giảm mạnh từ mức đỉnh 2021. Việc thanh khoản giảm chủ yếu do dòng tiền vào của nhà đầu tư cá nhân giảm, nhiều nhà đầu tư cá nhân có xu hướng rút tiền ra. Số tài khoản mở mới trong năm 2022 lập đỉnh cũng tương tự như vào tháng 3.2018 khi VN-Index lên 1.200 điểm rồi lao dốc.
Bên cạnh đó, nhà đầu tư cá nhân liên tục mua ròng từ tháng 10.2020 tới tận tháng 3 năm nay. Trong tháng 4-8.2022, nhà đầu tư cá nhân liên tục rút ròng với giá trị khoảng 6.000 tỉ do bối cảnh dòng tiền thắt chặt, lãi suất tăng khiến chi phí vốn đầu tư tăng.
“Chỉ số sụt giảm khiến kênh đầu tư chứng khoán bớt hấp dẫn, nền kinh tế mở cửa dẫn tới nhiều nhà đầu tư rút tiền ra để quay lại sản xuất, kinh doanh”, ông Châu nói.
Theo ông, nhà đầu tư nước ngoài là điểm sáng trong thời gian qua, giá mua ròng 2.000 tỉ trên HOSE, tập trung vào quý 2 với giá trị mua ròng hơn 9.000 tỉ, chủ yếu đến từ quỹ Fubon hay Diamond.
Thị trường chứng khoán được đánh giá vẫn hấp dẫn khi P/E (dựa trên số liệu lợi nhuận quá khứ) hiện tại khoảng 12x, trong khi các thị trường khác (Thái Lan, Philippines, Malaysia hay Indonesia) đều cao hơn Việt Nam nhiều (khoảng 16x).
Về triển vọng trong thời gian tới, ông Châu dự phóng lợi nhuận nhóm công ty niêm yết đạt mức khả quan, khoảng 16,7% và mức tăng trường lợi nhuận này sẽ có thể giảm trong 2023 xuống 13,3%.
Vì vậy, SSI dự báo P/E năm nay khoảng 11,3 lần, P/E dự phóng cho 2023 khoảng trên 9,4 lần, so với quá khứ khá là thấp.
“Điểm đáng nói là chỉ số định giá của VN-Index rất nhạy cảm với đường lãi suất. Thời gian qua, lãi suất điều chỉnh tăng 1 điểm %, dự báo cuối năm nay và đầu năm sau vẫn có mức tăng khoảng 1 điểm % nữa sẽ gây áp lực lên định giá của chỉ số nói chung”, ông Châu nhấn mạnh.
Theo chuyên gia này, nhìn chung xu hướng thị trường chứng khoán trong thời gian tới sẽ tiếp tục khó lường trong bối cảnh điều kiện vĩ mô chưa thuận lợi, không rõ ràng.
Nền kinh tế cùng một lúc chịu nhiều yếu tố bất định.
Trong bối cảnh đó, thị trường chứng khoán sẽ vẫn có những nhịp tăng/giảm, có sự phân hoá giữa các nhóm ngành và chính các cổ phiếu trong từng nhóm ngành. Các doanh nghiệp đầu ngành sẽ được lưu ý hơn do có sức khoẻ tài chính tốt.
Theo ông Châu, các nhóm ngành cổ phiếu tiềm năng gồm: ngành mang tính phòng thủ, ít phụ thuộc chu kỳ kinh tế (bán lẻ, tiêu dùng, y tế, công nghệ thông tin); cổ phiếu hưởng lợi từ đầu tư công và FDI; cổ phiếu hưởng hưởng lợi từ khi giá đầu vào giảm (cao su, săm lốp, hoá chất,…); cổ phiếu có câu chuyện kinh doanh riêng như IPO, thoái vốn công ty con hoặc kết quả kinh doanh phục hồi từ đáy; các cổ phiếu có vị thế tiền mặt lớn hưởng lợi từ môi trường lãi suất.
“Tựu chung lại, trong nguy có cơ, nhà đầu tư cần cần chắt lọc, thẩm định kỹ hơn. Trong bối cảnh thị trường khó khăn, thị trường sẽ xảy ra hiện tượng thanh lọc thị trường, tuy nhiên cơ hội đầu tư dài hạn sẽ tốt khi thị trường chứng khoán suy giảm nhưng cũng cần định giá kỹ. Nhà đầu tư cần lưu ý giá nào, thời điểm nào cần mua/bán, đặc biệt là nguyên tắc quản trị rủi ro nên được đặt lên ưu tiên hàng đầu”, ông Châu khuyến cáo.
