Theo Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến cuối tháng 10/2021, Nhật Bản đứng thứ 2/141 quốc gia và vùng lãnh thổ đã có đầu tư nước ngoài tại Việt Nam với 4.765 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký 63,94 tỷ USD.
Quy mô dự án bình quân của Nhật Bản là:
- 13,4 triệu USD/dự án
- Cao hơn quy mô dự án bình quân chung của cả nước là 11,7 triệu USD/dự án.
Phân tích về sự dịch chuyển dòng vốn FDI của các nhà đầu tư Nhật Bản vào Việt Nam, chuyên gia kinh tế, đại biểu Quốc hội Phan Đức Hiếu so sánh số liệu 10 tháng năm 2021 với cùng kỳ năm ngoái.
10 tháng đầu năm 2020, Nhật Bản là nhà đầu tư đứng vị trí thứ 4 với:
- Tổng số vốn đăng ký cấp mới là gần 472 triệu USD
- Và khoảng 50 dự án cấp mới.
Dự án Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn, một trong số các dự án tiêu biểu của nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt Nam tổng vốn đầu tư là 9 tỷ USD.
Tuy nhiên, bước sang năm 2021, riêng trong 10 tháng, các nhà đầu tư Nhật Bản đã:
- Đầu tư 150 dự án mới (gấp 3 lần so với cùng kỳ năm trước)
- Điều chỉnh 105 lượt dự án và 170 lượt dự án góp vốn
- Mua cổ phần với tổng vốn đăng ký 3,38 tỷ USD
- Đứng thứ 3/97 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam (chỉ sau Singapore và Hàn Quốc).
Ông Hiếu nhận định:
Dòng vốn FDI từ Nhật vào Việt Nam có sự tăng trưởng ấn tượng, sắc nét, rất tích cực bất chấp những khó khăn, thách thức do tác động của dịch COVID-19 thể hiện niềm tin của doanh nghiệp FDI Nhật Bản và sức hút của thị trường Việt Nam.
Đây cũng là cơ hội tốt để tiếp tục mở rộng và làm sâu sắc thêm hợp tác đầu tư giữa hai bên trong bối cảnh mới
Báo cáo mới nhất của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về hợp tác đầu tư Việt Nam – Nhật Bản chỉ ra rằng:
Là một trong những đối tác đầu tư quan trọng hàng đầu của Việt Nam, Nhật Bản hiện đã đầu tư tại 57/63 tỉnh, thành phố của Việt Nam.
Thanh Hóa là địa phương thu hút đầu tư nước ngoài lớn nhất của Nhật Bản với số vốn:
- 12,5 tỷ USD
- Chiếm 19,59% tổng vốn đầu tư.
Ông Shimuzu Akira, Trưởng Đại diện Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam cho biết:
Các doanh nghiệp Nhật Bản đánh giá Việt Nam có vị trí đặc biệt quan trọng trong việc hình thành chuỗi cung ứng nên họ lựa chọn Việt Nam là điểm đến đầu tư chiến lược trong hoạt động đầu tư, kinh doanh.
Có thể kể đến hai trong số các yếu tố thu hút các nhà đầu tư Nhật Bản là:
- Nguồn nhân lực với chất lượng cao
- Và chi phí lao động cạnh tranh.
Vì vậy, ông Akira cho rằng nhu cầu đầu tư và phát triển dự án của các doanh nghiệp Nhật Bản vào Việt Nam không bị ảnh hưởng dù trong bối cảnh đại dịch COVID-19.
Hiện các dự án đầu tư của Nhật Bản tại Việt Nam tập trung vào 19 ngành, lĩnh vực, nhưng tập trung nhiều nhất trong:
Lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo với:
- 1.842 dự án
- Với số vốn 41,79 tỷ USD vốn đăng ký
- Chiếm đến 65,3% tổng vốn đầu tư.
Lĩnh vực sản xuất phân phối điện đứng thứ hai với:
- 19 dự án
- Tổng vốn đầu tư là 7,4 tỷ USD
- Chiếm 11,5% tổng vốn đầu tư.
Kế đến là kinh doanh bất động sản với số vốn là 6,97 tỷ USD chiếm 10,9% tổng vốn đầu tư.
Một số dự án tiêu biểu của nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt Nam như:
- Dự án Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn, tổng vốn đầu tư là 9 tỷ USD
- Dự án Thành phố Thông minh, tổng đầu tư là 4,13 tỷ USD với mục tiêu đầu tư xây dựng khu đô thị thông minh, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội bao gồm Trung tâm tài chính thương mại, nhà trẻ, vườn hoa công viên, khu nhà ở dự án đầu tư tại Hà Nội
- Dự án đầu tư xây dựng nhà máy nhiệt điện BOT Nghi Sơn 2, tổng đầu tư là 2,79 tỷ USD tại Thanh Hóa.
Ngoài ra, cũng theo đại diện Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản, xu hướng doanh nghiệp Việt đầu tư nước ngoài vào Nhật Bản ngày càng tăng là một điểm đáng chú ý, cho thấy Việt Nam và Nhật Bản là những đối tác tương đồng với nhau.
Đơn cử, trong lĩnh vực công nghệ thông tin, một doanh nghiệp lớn của Việt Nam hiện đã có 10 chi nhánh ở Nhật Bản.
Điều này là minh chứng cho việc doanh nghiệp Việt Nam xuất sắc có thể dễ dàng hợp tác với Nhật Bản, cũng như triển vọng đầu tư của Việt Nam tại Nhật Bản hoàn toàn có thể triển khai trong thực tế.
Mặt khác, thông tin từ Vụ Thị trường châu Á – châu Phi (Bộ Công Thương), các doanh nghiệp FDI lớn của Nhật Bản như:
- Canon
- Panasonic trong lĩnh vực điện tử
- Toyota
- Honda
- Yamaha
- Suzuki
- Mitsubishi thuộc nhóm công nghiệp chế tạo
Đại diện ngành năng lượng là:
- Marubeni
- Sojitz
- Idemitsu
- Mitsui
Hay Tập đoàn dệt may Toray…
Đều đóng vai trò quan trọng góp phần đáp ứng nhu cầu tiêu thụ năng lượng và nâng cao năng lực sản xuất, xuất khẩu, giúp Việt Nam từng bước tham gia sâu, rộng hơn và có chỗ đứng hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu, nhất là các lĩnh vực như:
- Cơ khí
- Luyện kim
- Hóa chất
- Điện – điện tử
- Năng lượng
- Dệt may
- Da giày…
